İmrahor Vadisi Yapılacak Mı? — Tarihsel Arka Plan ve Güncel Akademik Tartışmalar
Giriş
Şehirlerin boşlukları, o şehirde yaşayan toplumların güç ilişkilerine dair sessiz ama etkili bir izdüşümdür. Büyük ölçekli peyzaj düzenlemeleri ya da kamusal alan inşa projeleri, sadece beton ve çim işlerinden ibaret değildir; aynı zamanda iktidarın, kurumların ve vatandaşlığın biçimlendiği mekânlardır. İşte bu nedenle “İmrahor Vadisi yapılacak mı?” sorusu, yalnızca bir inşaat projesi değil; kimin için, ne amaçla ve nasıl bir “kamusal alan” tahayyülüyle yapıldığı üzerine bir tartışma kapısını aralar.
Tarihsel Arka Plan: İmrahor Vadisi’nin Kaynağı
Ankara Çankaya ve Mamak sınırları yakınındaki İmrahor Vadisi, uzun süre şehrin “yedek doğa” alanlarından biri olarak kaldı. Kentleşme baskısıyla birlikte vadinin imara açılması bilgilerinin kamuoyunda yer aldığı yıllar oldu. Ancak projenin dönüşüm sürecinde, kurumlar arası yetki çatışmaları, ekolojik koridor tartışmaları ve kamusal alanın nasıl tanımlanacağı sorusu hep gündemdeydi. Örneğin 2020 yılında proje detayları kamuoyuna yansıdığında, bu vadi “Ankara’nın ekolojik koridoru olacak” biçiminde ifade edildi. :contentReference[oaicite:1]{index=1} Bu tarihsel süreç, yalnızca bir peyzaj dönüşümü değil, aynı zamanda kent üzerindeki iktidar ve yurttaşlık ilişkilerinin değişimi bakımından da anlamlı.
Günümüz Durumu ve Akademik Tartışmalar
2025 yılına geldiğimizde, İmrahor Vadisi’nin bir kısmı zaten kamusal kullanıma açıldı: İmrahor Vadisi Millet Bahçesi adıyla yaklaşık 188 000 m² büyüklüğünde bir yeşil alan resmi olarak hizmete girdi. :contentReference[oaicite:3]{index=3} Bu durum “proje henüz yapılacak mı?” sorusunun cevabının aslında “yapıldı ve açıldı” yönünde olduğunu gösteriyor. Ancak tartışma burada bitmiyor; akademik çevrelerde bu tür projelerde şunlar sorgulanıyor:
– Kamu yararı ve kamusal alanın kullanım biçimi: Yeşil alan gerçekten “herkes için” mi yoksa belirli gruplara mı hizmet ediyor?
– Kurumların rolü: Projeyi hangi kurum – örneğin Toplu Konut İdaresi (TOKİ), Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı – yürüttü ve bu kurumların yerel halkla iletişimi nasıldı? [1]
– Ekolojik ve toplumsal sürdürülebilirlik: Yapılan yeşil alan geçici bir görsel çözüm mü yoksa uzun vadeli bir kamusal hak alanı mı? örneğin 5 000’in üzerinde ağaç dikildiği bilgisi paylaşılmıştır. [2]
– İdeoloji ve vatandaşlık: Bu tür büyük ölçekli kamusal projeler, “modern kent” ve “yeşil şehir” söylemlerinin bir parçası mı yoksa yerel seslerin bastırılmasına dair bir araç mı?
Provokatif Sorular ve vatandaşlık İlişkisi
– Bu yeşil alan gerçekten “yoksun” gruplar için erişilebilir mi yoksa ulaşımı, kullanım saatleri ve altyapısı bakımından belirli bir sınıfı mı hedefliyor?
– Kurumlar bu tür projelerde yerel halkın katılımını ne ölçüde sağlıyor? İmrahor Vadisi’ndeki süreç ne kadar şeffaf ve katılımcı oldu?
– “Yeşil alan” ideolojisi altında yapılan dönüşüm, aslında kentin sosyal hafızasını ve yerel biçimlerini silip yeni bir “kent kültürü”nü mü dayatıyor?
– Bu tür projeler sürdürülebilir kaynak yönetimi ve ekolojik denge açısından gerçekten uzun vadeli miydi yoksa kısa süreli bir politik başarı aracı mı?
Sonuç
İmrahor Vadisi’ne dair “yapılacak mı?” sorusu yerini “yapıldı – açıldı” sorusuna bıraktı. Ancak bu durum, tartışmaları kapatmıyor; aksine yeni bir aşamaya taşıyor. Bu aşama, kamusal alanın anlamı, kurumlar-arası koordinasyon, ideoloji ve vatandaşlık ilişkilerinin yeniden okunmasını içeriyor. Kısacası, İmrahor Vadisi projesi, yalnızca kent mekânında bir değişim değil; aynı zamanda toplumsal düzenin, güç ilişkilerinin ve yurttaşlık deneyiminin yeniden yazıldığı bir örnek. Ve biz, bu biçimde hâlâ sorular sormaya devam etmeliyiz: Kimler için yapıldı, kimler dışarıda kaldı ve bundan sonra ne olacak?
Tags: #İmrahorVadisi #MilletBahçesi #KamusalAlan #YeşilAlan #KentSiyaseti
—
Sources:
[1]: https://emlakhaber.org/ankaradaki-imrahor-millet-bahcesi-hakkinda-bilmeniz-gerekenler/?utm_source=chatgpt.com “Ankara’daki İmrahor Millet Bahçesi Hakkında Bilmeniz Gerekenler”
[2]: https://oxu.az/tr/gundem/ankara-ya-yeni-nefes-imrahor-vadisi-millet-bahcesi-acildi?utm_source=chatgpt.com “Ankara’ya yeni nefes: İmrahor Vadisi Millet Bahçesi açıldı”